Trong khoảng vài năm trở lại đây, người tiêu dùng có rất nhiều tranh cãi và nhầm lẫn về rau hữu cơ và rau an toàn. Nhìn chung, cả hai loại rau này đều mang lại lợi ích về mặt giá trị dinh dưỡng cao cho người tiêu dùng và mang lại hiệu quả cho nhà kinh doanh.
Vậy sự khác biệt giữa rau hữu cơ và rau an toàn là gì? Doanh nghiệp bạn nên áp dụng phương pháp sản xuất nào? Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ chia sẻ những kiến thức về phương pháp sản xuất rau hữu cơ và rau an toàn. Cùng theo dõi bài viết nhé!
Rau hữu cơ là gì?
Sản phẩm nông nghiệp nói chung và rau hữu cơ nói riêng là sản phẩm được sản xuất, canh tác, sơ chế, chế biến, bao gói phù hợp với các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.
Nói dễ hiểu hơn, rau hữu cơ là các loại rau được canh tác và chăm sóc trong điều kiện hoàn toàn tự nhiên. Không được phép sử dụng thuốc BVTV hóa học, không dùng thuốc diệt cỏ và các sản phẩm biến đổi gen không có trong danh mục các chất được phép sử dụng trong sản xuất hữu cơ. Chủ yếu áp dụng quy luật đấu tranh sinh học tự nhiên để kiểm soát sâu bệnh.
Hiện nay, có khá nhiều tiêu chuẩn hữu cơ đang được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam và trên thế giới như Organic, USDA tiêu chuẩn Mỹ, EU Organic, JAS,… Quy định nghiêm ngặt trong phương thức sản xuất canh tác hữu cơ.
Rau an toàn là gì?
Rau an toàn là những sản phẩm rau tươi đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm (bao gồm tất cả các loại rau ăn củ, thân, lá, hoa quả) sử dụng làm thực phẩm cho con người có chất lượng đúng như đặc tính giống, hàm lượng các hoá chất độc và mức độ nhiễm các sinh vật gây hại ở dưới mức tiêu chuẩn cho phép, bảo đảm an toàn cho người sử dụng và môi trường.
Rau sạch được sản xuất theo đúng quy trình kỹ thuật, hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng phân hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc kích thích… nhằm giảm tối đa lượng độc tố tồn đọng trong rau như nitrat, thuốc trừ sâu, kim loại nặng và vi sinh vật gây bệnh.
So sánh phương pháp sản xuất rau hữu cơ và rau an toàn
Sự giống nhau:
Rau hữu cơ và rau an toàn đều hướng đến tối đa hóa sức khỏe và năng suất của các cộng đồng độc lập về đời sống đất đai, cây trồng, vật nuôi và con người. Mục tiêu cuối cùng cả hai phương thức canh tác này là tạo ra sản phẩm an toàn nhằm thu hút người sử dụng.
Sự khác nhau:
Để phân biệt sự khác nhau giữa phương thức sản xuất rau hữu cơ và rau an toàn rõ ràng hơn. Chúng ta sẽ cùng đi phân tích chi tiết:
| Tiêu chí | Rau hữu cơ | Rau an toàn |
Đất | – Được quy hoạch thành vùng và được trồng một vùng đệm thích hợp để bảo vệ khỏi nguy cơ xâm nhiễm từ bên ngoài. – Đất trồng được xét nghiệm đảm bảo không ô nhiễm bởi kim loại nặng và các hóa chất độc hại khác. Được kiểm soát, độ màu mỡ của đất ngày càng được cải thiện và duy trì. | – Được quy hoạch thành vùng, có thể được cơ quan chức năng địa phương lấy mẫu xét nghiệm. Khó kiểm soát, có nguy cơ bị ô nhiễm cao. |
Nước | – Lấy từ giếng khoan hoặc đào. Được xét nghiệm để đảm bảo nguồn nước đủ tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ. Được kiểm soát thường xuyên, đảm bảo nguồn nước tưới không bị nhiễm hóa chất và kim loại nặng. | – Lấy từ sông, hồ, ao, suối hoặc giếng khoan. Có thể được cơ quan chức năng tại địa phương lấy mẫu xét nghiệm. Khó kiểm soát được nguy cơ ô nhiễm tiềm tàng. |
Dinh dưỡng | Không được phép sử dụng phân hóa học, các chất kích thích sinh trưởng và các sản phẩm biến đổi gen. Chỉ sử dụng các đầu vào hữu cơ được kiểm soát gồm: – Phân ủ nóng: là nguồn phân hữu cơ chính được sử dụng để bón vào đất tạo môi trường cho các vi sinh vật đất hoạt động tốt để phân hủy chất hữu cơ cho cây trồng sử dụng. – Cây phân xanh, đậu tương, ốc bươu vàng, thân cây chuối, vỏ sò, hến, xương gà, cá, lợn,…và phế thải nhà bếp được sử dụng làm nguồn dinh dưỡng bổ sung cho cây khi cần. Cung cấp dinh dưỡng một cách tự nhiên theo nhu cầu của cây trồng thông qua tiến trình hoạt động của các vi sinh vật. | Được sử dụng phân chuồng, phân vi sinh, phân bón lá các chất kích thích sinh trưởng và các loại phân bón hóa học: Phân hóa học chỉ cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng, không nuôi dưỡng đất. Thường bị lạm dụng để tăng năng suất dẫn đến phá hủy môi trường đất, nước và không khí. Sản phẩm dễ bị tồn dư hóa chất độc hại cao gây tổn hại sức khỏe người sản xuất và người sử dụng. |
Bảo vệ thực vật
| Không được phép sử dụng thuốc BVTV hóa học, chủ yếu áp dụng quy luật đấu tranh sinh học tự nhiên để kiểm soát sâu bệnh: – Tăng cường đa dạng sinh học bằng cách trồng xen canh, luân canh các loại cây khác nhau, kết hợp các loại cây dẫn dụ, cây xua đuổi, cây phân xanh,… để duy trì mối cân bằng giữa các sinh vật sống trong hệ canh tác. – Bắt bằng tay, sử dụng bẫy bả (không có hóa chất) và các chế phẩm tự chế từ thảo mộc như gừng, tỏi, rượu, hoặc các chế phẩm sinh học được cho phép để kiểm soát sâu bệnh hại khi cần thiết. Kiểm soát tốt, đảm bảo không có thuốc bảo vệ thực vật tồn dư trong rau. | – Được phép sử dụng thuốc trừ sâu bệnh hóa chất có trong danh mục cho phép của bộ nông nghiệp với thời gian cách ly nhất định. – Chủ yếu trồng độc canh, không quan tâm nhiều đến xen canh, luân canh và đa dạng sinh học, nhiều sâu bệnh hại tăng cường phun thuốc trừ sâu bệnh, khó đảm bảo thời gian cách ly trước khi thu hoạch. Khó kiểm soát và nguy cơ tồn dư thuốc trừ sâu trong sản phẩm cao. |
Năng suất | Thấp hơn 25%-40% so với sản xuất thông thường | Năng suất cao |
Chất lượng | – Cây sinh trưởng phát triển tự nhiên, thời gian sinh trưởng dài hơn so với sản xuất thông thường nên tích lũy được nhiều dinh dưỡng. Rau có hàm lượng chất dinh dưỡng, khoáng, vitamin cao. | Bị cưỡng ép sinh trưởng phát triển nhanh để tăng năng suất. Tích lũy được ít dinh dưỡng do thời gian sinh trưởng bị rút ngắn. Rau có hàm lượng chất dinh dưỡng, khoáng, vitamin thấp, trữ nhiều nước. |
Giám sát | – Có các bên liên quan bao gồm các công ty phân phối, người tiêu dùng, liên nhóm, cùng tham gia giám sát thường xuyên. Kiểm soát và truy xuất được nguồn gốc, có thể quy trách nhiệm tới từng cá nhân. Có xử phạt nghiêm minh. | – Không có ai giám sát, chủ yếu dựa vào sự “tự giác” của người sản xuất. Khó tin cậy, khó truy xuất được nguồn gốc, không có khả năng quy trách nhiệm được tới từng cá nhân. |
Hi vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin về phương pháp sản xuất rau hữu cơ và rau an toàn. Nhìn chung, cả hai phương thức canh tác này đều mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. Vì vậy khi chạy áp dụng bất kỳ phương thức sản xuất nào, doanh nghiệp cũng cần hiểu rõ các yêu cầu và theo dõi chặt chẽ quy trình canh tác để tránh thiệt hại và lãng phí thời gian.
